Merkez Bankası’ndan faiz hamlesi: Mevduat faizleri rekor kırdı, yüzde 60’a dayandı!

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2 Mayıs haftasına ait finansal istatistikleri yayımladı ve TL mevduat faizlerindeki hızlı yükseliş dikkat çekti. 1-3 aylık ortalama bileşik TL mevduat faizi, yüzde 57.90’a ulaşarak son dört ayın en yüksek seviyesine tırmandı. Son 1.5 ayda 8 puanlık artış, Merkez Bankası’nın piyasadaki oynaklığı azaltma hamlelerinin ve faiz artırımlarının bir yansıması olarak görülüyor. Peki, bu yükselişin ardındaki dinamikler neler ve vatandaş için ne anlama geliyor?

Mevduat Faizleri Rekor Seviyede
TCMB verilerine göre, 7 Mart haftasında yüzde 51.45 olan 1-3 aylık bileşik TL mevduat faizi, 14 Mart’ta yüzde 49.91’e gerileyerek son bir yılın en düşük seviyesini görmüştü. Ancak bu düşüş kısa sürdü. Hürriyet’in haberine göre, Merkez Bankası’nın TL’yi güçlendirme adımları sonrası bankalar arasında mevduat faizi rekabeti yeniden alevlendi. Bazı bankalar, yeni müşteriler için yüzde 52’ye varan faiz oranları sunarken, X platformunda paylaşılan bilgilere göre bileşik getirilerde yüzde 60’ı aşan seviyeler görülüyor. Örneğin, 100.000 TL’lik 1 aylık vadeli mevduatta 3.700 TL’lik faiz geliri elde edilebiliyor.

Olağanüstü PPK Toplantısı Piyasayı Şekillendirdi
Mevduat faizlerindeki bu hızlı toparlanmanın temelinde, TCMB’nin mart ve nisan aylarındaki hamleleri yatıyor. 19 Mart’ta iç siyasetteki gelişmelerin piyasalarda yarattığı dalgalanma üzerine TCMB, 20 Mart’ta olağanüstü PPK toplantısı düzenledi. Bu toplantıda, gecelik borç verme faizi yüzde 44’ten yüzde 46’ya yükseltilirken, politika faizi yüzde 42.5’te sabit tutuldu. Ayrıca, piyasadaki oynaklığı azaltmak için TL ve döviz likiditesine yönelik ek önlemler alındı, 1 hafta vadeli repo ihalelerine ara verilerek 91 güne kadar likidite senetleri ihraç edildi.

Nisan’da Faiz Artışı Hız Kazandı
17 Nisan’daki PPK toplantısında ise TCMB, politika faizini 350 baz puan artırarak yüzde 46’ya çıkardı. Gecelik borç verme faizi yüzde 49’a, borçlanma faizi ise yüzde 44.5’e yükseltildi. Bu karar, TL talebini artırmayı ve döviz kurlarındaki oynaklığı frenlemeyi hedefliyordu. Ekonomist Mahfi Eğilmez, X’te yaptığı paylaşımda, TCMB’nin bu hamlesini “doğru yönde bir adım” olarak nitelendirirken, politika faizinin doğrudan artırılmasının itibar kaybını önleyeceğini belirtmişti. X’te bazı kullanıcılar, bu kararın beklenmedik olduğunu ve TL mevduatını cazip hale getirdiğini vurguladı.

Bankalar Rekabete Girdi, Vatandaş Ne Kazanıyor?
Merkez Bankası’nın faiz artırımları, bankaların mevduat faizlerini yukarı çekmesine neden oldu. Ancak, TCMB’nin ortalama faiz oranı yüzde 57.90 olsa da, bireysel yatırımcılar genellikle daha düşük oranlarla karşılaşıyor. Yine de, bazı bankaların “hoş geldin faizi” kampanyalarıyla yüzde 52’ye varan oranlar sunduğu biliniyor. X’te paylaşılan bir örnekte, 1 milyon TL’lik 1 aylık vadeli mevduatta 37.000 TL’lik getiri elde edilebileceği belirtildi. Bu durum, TL mevduatını yeniden cazip hale getirirken, vatandaşların tasarruflarını değerlendirme eğilimini artırıyor.

Haziran PPK Toplantısı Kritik
TCMB’nin bir sonraki Para Politikası Kurulu toplantısı 19 Haziran 2025’te gerçekleşecek ve bu toplantı, faiz politikalarının geleceği açısından belirleyici olacak. Ekonomistler, enflasyon beklentileri ve küresel gelişmelerin TCMB’nin kararlarını şekillendireceğini öngörüyor. Reuters’ın anketine göre, 2025 yıl sonu politika faizi beklentisi yüzde 28.50 seviyesinde. Ancak, enflasyonun yüzde 39’a gerilediği şubat ayı verileri ve TCMB’nin yüzde 21’lik yıl sonu enflasyon hedefi, faiz indirimlerinin hızını sınırlayabilir. Ekonomist Hakan Kara, X’te yaptığı yorumda, ocak ve şubat aylarında enflasyonun yüzde 8’e yaklaşabileceğini, bu nedenle TCMB’nin temkinli davranacağını belirtti.

Enflasyon ve TL Talebi Dengesi
Merkez Bankası, sıkı para politikasıyla enflasyonda kalıcı düşüş ve fiyat istikrarı sağlamayı hedefliyor. Şubat 2025’te yıllık enflasyonun yüzde 39’a gerilemesi, dezenflasyon sürecinin güçlendiğine işaret etse de, hizmet enflasyonundaki katılık ve fiyatlama davranışlarındaki riskler sürüyor. TCMB, TL mevduatın toplam mevduat içindeki payını yüzde 58.6’ya yükseltirken, Kur Korumalı Mevduat’ın (KKM) payını yüzde 6.2’ye düşürdü.