Taleplerin merkezinde, 25 yıl boyunca evli kalan kadınlara devlet tarafından emeklilik hakkı tanınması isteği bulunuyor. Bu öneriye göre, çalışma hayatına katılamayan ya da ev işleriyle meşgul olan kadınlar, yıllarca aile içindeki emeği sayesinde emeklilik hakkı kazanmalı.
Sosyal Medyada “Ev Hanımlarına Emeklilik” Kampanyası
Twitter (X) ve Facebook’ta #EvHanımlarınaEmeklilik etiketiyle yapılan paylaşımlar, kısa sürede Türkiye gündemine oturdu. Kullanıcılar, ev hanımlarının ev ekonomisine ve aile yaşamına yaptıkları katkıların bugüne kadar sosyal güvenlik sisteminde karşılık bulmadığını savunuyor.
Bir sosyal medya kullanıcısı şöyle yazdı:
“25 yıldır evliyim, çocuk büyüttüm, ev idare ettim ama hiçbir güvencem yok. Biz de emek verdik, neden emekli olamayalım?” Benzer binlerce paylaşım, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na etiketlenerek kampanyaya dönüşmüş durumda. Vatandaşlar bu önerinin kadınların yaşam güvencesini artıracağını ve aile bağlarını güçlendireceğini belirtiyor.
Neden 25 Yıl Şartı? Taleplerin Gerekçesi
Bu talebi savunanların başlıca argümanları şöyle sıralanıyor…
Aile içinde görünmeyen emek: Kadınlar, çocuk bakımı, yaşlı bakımı ve ev işleriyle yıllarca ücretsiz emek veriyor.
Sosyal güvence eksikliği: Sigortalı çalışmayan milyonlarca ev hanımı, yaşlılık döneminde gelir güvencesinden yoksun kalıyor.
Aile kurumunun desteklenmesi: Uzun süreli evlilikleri teşvik ederek boşanma oranlarını azaltmak hedefleniyor.
Kadın yoksulluğunun önlenmesi: Özellikle eşini kaybeden veya boşanan kadınların emeklilik hakkı kazanması, ekonomik bağımsızlık sağlayabilir.
Bu gerekçelerle, 25 yıl evli kalan kadınlara “sosyal emeklilik hakkı” verilmesi yönünde güçlü bir kamuoyu oluşmuş durumda.
Yurt Dışı Örnekleri: Avrupa’da Ev Hanımları Nasıl Emekli Oluyor?
Türkiye’deki tartışmanın merkezinde bir de yurt dışı örnekleri var. Gurbetçi kadınların Türkiye’de borçlanma yoluyla emekli olabilmesi, yurtiçindeki ev hanımları için emsal gösteriliyor. Örneğin Almanya, Fransa ve Hollanda gibi ülkelerde, çocuk büyüten ya da bakım hizmeti veren kadınlara “aile sigortası” kapsamında emeklilik prim desteği sağlanıyor.
Bu sistemlerde kadınların, çalışma hayatında kesinti yaşasalar bile devlet katkısıyla emeklilik sistemine dâhil olmaları mümkün.
Türkiye’de ise benzer bir modelin bulunmaması, “neden bizde yok?” sorusunu gündeme taşıdı.
Çalışma Bakanlığı’ndan İlk Değerlendirme
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı kaynaklarından alınan bilgiye göre, 25 yıl evli kalan kadınlara emeklilik yönünde şu anda resmî bir planlama bulunmuyor.
Ancak kaynaklar, bu yönde toplumsal talebin güçlenmesi halinde konunun orta vadede değerlendirmeye alınabileceğini belirtiyor.
Bakanlık yetkilileri, “Kadınlara yönelik sosyal güvenlik reformları sürekli gündemimizde. Ev hanımlarına isteğe bağlı sigorta ve prim desteği gibi alternatif modeller üzerinde zaman zaman çalışmalar yapılıyor,” ifadelerini kullanıyor. Bu açıklama, konunun tamamen gündem dışı olmadığını, ancak mevcut koşullarda yasal bir hazırlık sürecinin bulunmadığını gösteriyor.