NASA, evrenin en ayrıntılı ve renkli üç boyutlu haritasını oluşturmak amacıyla yeni bir misyon başlatıyor. ‘SPHEREx’ adlı görev kapsamında, gökyüzünün her noktası 102 farklı kızılötesi renk tonuyla taranarak gök cisimlerinin bileşimi ve uzaklığı tespit edilecek. Bu yenilikçi proje, evrenin en büyük gizemlerini aydınlatmaya yardımcı olacak.
SPHEREx, 28 Şubat Cuma günü uzaya gönderilecek ve iki yıllık görev süresi boyunca gökyüzünü dört kez haritalayacak. Görev sonunda, gökyüzü üzerindeki her nokta 102 farklı kızılötesi renk tonunda görüntülenmiş olacak.
NASA'nın Jet Propulsion Laboratuvarı'ndan astrofizikçi ve SPHEREx proje bilimcisi Olivier Dore, gökyüzünün tüm ayrıntılarını inceleyeceklerini belirtti ve “Her bir pikselin spektrumunu ölçeceğiz. Gezegenler, yıldızlar, galaksiler ve kuyruklu yıldızlar gibi bütün nesneleri analiz edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
SPHEREx'in üç temel amacı olduğu açıklandı. Evrenin Büyük Patlama'dan hemen sonraki halini incelemek, her galaksiden gelen ışığı haritalayarak toplam ışık miktarını ölçmek ve Samanyolu'ndaki su ve diğer yaşam için kritik elementlerin varlığını tespit etmek. Bu hedefleri gerçekleştirmek için SPHEREx, evrendeki ışığın spektrumlarını analiz ederek ışığın kaynağının uzaklığı ve hareket yönü ile ilgili bilgiler sunacak.
450 MİLYON GALAKSİNİN HARİTALANMASI
Sonunda, SPHEREx tarafından oluşturulacak üç boyutlu (3D) harita 450 milyon galaksinin göreceli konumlarını içerecek. Bu veri, evrenin erken döneminde gerçekleştiği düşünülen kozmik enflasyon teorilerini test etmek için kullanılabilir. SPHEREx, ayrıca evrenin başlangıcından bu yana yayılan tüm ışığı hesaplamak için de kullanılacak. Bu bilgiler, ışığın kaynak noktalarını, yayıldığı zamanları ve zaman içerisindeki değişimlerini anlama konusunda yardımcı olacak.
SPHEREx, Samanyolu’nda bulunan su buzu, karbondioksit ve karbonmonoksit gibi yaşam için önemli olan bileşenleri inceleyerek, potansiyel olarak yaşanabilir gezegenlerin oluşum şartlarını ortaya koyacak. Bu elementlerin moleküler bulutlar içindeki varlığı, bu maddelerin genç gezegenlere taşınma ihtimalini artırıyor. SPHEREx'in toplayacağı veriler, James Webb Uzay Teleskobu (JWST) gibi derin gözlem yapabilen teleskoplarla birleştirilerek bilim insanlarına daha kapsamlı analiz olanakları tanıyacak.