
ABD Başkanı Donald Trump, nadir toprak elementlerine ilişkin son düzenlemesi sonrası Pekin yönetimini, Çin’e yönelik tarifeleri artırmakla ve Çin Devlet Başkanı Şi Jinping ile planlanan görüşmeyi iptal etmekle tehdit etti. Trump’ın Cuma günü Pekin’e yönelttiği bu sert çıkış, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ilişkileri ve piyasaları sarsıntıya uğrattı.
Yaklaşık üç hafta içinde Güney Kore’de Şi ile görüşmesi planlanan Trump, Çin’in nadir toprak elementlerine ilişkin ihracat kısıtlamalarını genişletmesinin ardından sosyal medyada Pekin yönetimine sert tepki gösterdi.
Trump, Şi ile görüşmek için artık bir sebep olmadığını söyledi. Pekin ise liderler arasındaki bu görüşmeyi hiçbir zaman kamuoyuna duyurmamıştı. Trump ayrıca Çin’den yapılan ABD ithalatına “büyük” bir tarife artışı tehdidinde bulundu. Bu adım, Washington ile Pekin arasında bu yılın başında zorlu diplomasi çabalarıyla durdurulan yıpratıcı misilleme savaşını yeniden alevlendirebilir.
Trump'ın çıkışı borsalara satış getirdi Trump’ın beklenmedik çıkışı ABD'de hisse senedi fiyatlarını anında etkiledi; S&P 500 Endeksi, Trump'ın sosyal medya paylaşımının ardından %2 düştü. Yatırımcılar güvenli liman olarak ABD Hazine tahvillerine ve altına yönelirken, ABD doları yabancı para birimlerinden oluşan sepet karşısında değer kaybetti.
Trump, paylaşımında Çin’in dünya genelindeki ülkelere mektuplar göndererek, nadir topraklarla ilgili üretimdeki her unsura ihracat kontrolü uygulamayı planladığını bildirdiğini söyledi.
Trump, paylaşımında şu ifadeleri kullandı:
“Çin’in az önce yayımladığı düşmanca ‘emir’ hakkında söylediklerine bağlı olarak, bu hamleyi mali açıdan karşılamak zorunda kalacağım. Onların tekelleştirebildiği her elemente karşı bizde iki tane var”
Trump şöyle devam etti:
“İki hafta içinde APEC’te, Güney Kore’de Başkan Şi ile görüşecektim, ama artık bunu yapmanın bir sebebi yok gibi görünüyor”
Çin’in Perşembe günkü hamlesi, beş yeni elementin listeye eklenmesini, yarı iletken kullanıcıları için ek incelemeleri ve onlarca rafinaj teknolojisinin ihracat kontrol listesine alınmasını içeriyor. Ayrıca Çin menşeli malzemeleri kullanan yabancı nadir toprak üreticilerinin de Çin’in kurallarına uymasını şart koştu.
Çin, dünya işlenmiş nadir topraklarının ve nadir toprak mıknatıslarının %90’ından fazlasını üretiyor. 17 nadir toprak elementi, elektrikli araçlardan uçak motorlarına ve askeri radarlara kadar birçok üründe hayati önem taşıyor.